|
Methode opbouw
Opbouw
Reiken
Grijpen
Voorrichten
Verplaatsen
Monteren
Demonteren
Loslaten
Procestijden
Mentale
Processen
Wachten, Helpen, Vasthouden
De tijden
|
Spaans
|
|
Mov. Manual
Alcanzar
Coger
Preposicionar
Desplazar
Montaje mecánico
Mont. superficial
Desmontaje
Soltar
Utilisar
Procesos Mentales
Enfoque Visual
Observar
Reaccionar
Decidir
Recordar
Retenar
Calcular
Otros
Esperar
Sujetar
Balancear
Ayadar
|
|
|
Opbouw van het Work-Factor systeem
Het WORK-FACTOR systeem heeft, samen met de arbeidsphysiologische en psychologische inzichten, een bijzondere betekenis als instrument voor opbouw van werkmethodes bereikt, omdat het toepassen van WORK-FACTOR systemen, het uitvoeren van een analytische opdeling van het werk in bewegingselementen met hun invloedsfactoren, dwingend voorschrijft.
Door een analytische benadering van manueel werk en het zoeken van alternatieven, komt men tot het opstellen van een optimale werkmethode en tot verbeteringen van (hulp-)gereedschappen en bedrijfsmiddelen.
De efficiëncy hiervan wordt door het vergelijken van de alternatieve analyses op basis van WORK-FACTOR tijden nog eens verhoogd.
WORK-FACTOR analyses zijn gebaseerd op de toepassing van vooraf bepaalde tijden voor elke individuele beweging, die voor een bepaalde werkzaamheid nodig is: dus niet op de klassieke stophorloge-methode en het tempo schatten. Het systeem richt zich op het werk in plaats van de man.
Zoals eerder gesteld berust het principe van het systeem op het feit, dat alle menselijke handelingen onder te verdelen zijn in steeds weer dezelfde elementaire bewegingen, de z.g. standaard elementen. WF-systemen gebruiken de volgende standaard elementen, t.w.
Transport: Het verplaatsen van een lichaamsdeel naar een voorwerp of een bepaalde omgeving.
Vingerbewegingen voor het verkrijgen van beheersing over een voorwerp.
Het brengen van een voorwerp in de juiste stand voor het gebruik van dat voorwerp in een volgend standaard element, wanneer dat voorwerp niet meteen in de juiste stand gegrepen kan worden.
Transport: Het verplaatsen van een voorwerp naar een ander voorwerp of een bepaalde omgeving.
Het samenvoegen van voorwerpen:
- pen in een gat ............................................................................................................... een mechanische montage
- het plaatsen van voorwerpen met hun vlakken in een voorgeschreven positie t.o.v. elkaar ...... een oppervlak montage
Het scheiden van voorwerpen die samengevoegd waren.
Het scheiden van lichaamsdeel en voorwerp.
Tijden die niet of nauwelijks kunnen worden beïnvloed door degene die ze uitvoert, zoals bv. machinetijden en verfspuiten.
De activiteiten van het centrale zenuwstelsel en de hersenen voor zien en herkennen, zoals oog instellen, waarnemen, identificeren en beslissen voor bijvoorbeeld het uitvoeren van een visuele controle; en activiteiten voor inprenten en herinneren voor bijvoorbeeld het lezen, tellen, schrijven en rekenen; en reageren, bijvoorbeeld welke actie moet worden ondernomen bij onderkend actiesignaal.
Het lichaamsdeel doet niets, of het wacht (op de andere hand of een proces) of het helpt de andere hand of vinger of wordt slechts gebruikt als een soort houder of bankschroef.
De tijden voor wachten, helpen en vasthouden worden vaak vastgesteld met een stopwatch of vastgesteld door analyse van bijvoorbeeld de andere hand.
Bij analyse van bestaande werkmethodes is het (vaak) vóórkomen van deze beide standaard elementen een aanwijzing dat de methode te wensen overlaat. Bij het opzetten van een nieuwe of gewijzigde werkmethode wordt er naar gestreefd deze beide standaard elementen niet te laten voorkomen dan wel zo weinig mogelijk.
Procestijden worden meestal ook op conventionele wijze, met bv. een stophorloge, vastgesteld.
Voor de overige standaard elementen is per element een standaard tijd vastgesteld afhankelijk van primaire factoren als lichaamsdeel en afstand, en een aantal (variabele) secundaire factoren voor dat element. Zo’n secundaire factor wordt een “invloedsfactor” genoemd. Men is er nu in geslaagd om voor deze verschillende invloedsfactoren de eenheid van vertraging vast te stellen. Deze eenheid van vertraging wordt “Work-Factor” genoemd en wordt aangeduid met WF.
Eén en ander is in een tabelvorm gegoten.
Voor een snelle en efficiënte notatie wordt een symbool gebruikt genaamd therblig. Deze therbligs zijn afgeleid van de oorspronkelijk door Gilbreth gebruikte symbolen. Ook kunnen de engelstalige afkortingen worden gebruikt, zoals in de tabel aangegeven. In duitstalige gebieden worden ook wel de Duitse afkortingen gebruikt, in franstalige gebieden de Franse en in de spaanstalige de Spaanse afkortingen.
Teneinde misverstanden te voorkomen wordt aanbevolen de therbligs te gebruiken.
|
Afk.
|
Engels
|
Nederlands
|
Frans
|
Duits
|
Afk.
|
Therb
|
Alt
|
|
R
Gr
Pp
M
Asy
Sasy
Dsy
Rl
Use
Fo
Ins
Rn
Dec
Mem
Rec
Rn
W
V
BD
AS
|
Manual motions
Reach
Grasp
Preposition
Move
Assemble mech.
Surface assemb.
Disassemble
Release
Use
Mental Process.
Focus
Inspect
Reaction
Decide
Imprint
Remember
Calculate
Other
Wait
Vice/Hold
Balanced Delay
Assistance
|
Manuele bew.
Reiken
Grijpen
Voorrichten
Verplaatsen
Mechanische mont.
Oppervlak mont.
Demonteren
Loslaten
Gebruiken
Mentale Process.
Oog instellen
Waarnemen
Reageren
Beslissen
Inprenten (Ip)
Herinneren (Hr)
Rekenen
Overig
Wachten
Vasthouden
Uitbalanceren
Helpt
|
Mouv. manuelle
Atteindre
Saisir
Prépositionner
Mouvoir, Déplacer
Monter/Assembler
Montage de surface
Démonter
Rêlacher
Utiliser
Process. Mentaux
Diriger le regard
Contrôler
Réagir
Decider
Mémoriser
Remémorer
Calculer
Autres
Attendre
Tenir
Balance des delays
Assister
|
Manuelle Vorg.
Hinlangen
Greifen
Vorrichten
Transportieren
Fügen: Montieren
Fügen: Anlegen
Demontieren
Loslassen
Ausführen
Geistige Vorg.
Augen einstellen
Prüfen
Reagieren
Entscheiden
Einprägen
Erinnern
Rechnen
Übriges
Warten
Halten
Abstimmung
Hilft
|
Hl
Gr
Vr
Tr
Mt
An
Dt
Ll
Af
Ae
Pr
Rn
Es
Ep
Er
Rn
Wn
Hn
BD
Hi
|
È
Ê
Ì
É
Í
Î
Ï
Ë
Õ
Ð
Ñ
!
!
!
!
!
Ó
Ô
|
0200
0202
0204
0201
0205
0206
0207
0203
0213
0208
0209
0210
0210
0210
0210
0210
0211
0212
|
|
Het lukt niet om therbligs af te beelden, indien niet één van de lettertypes van WORK-FACTOR (arial of courier) is geïnstalleerd! Dus met geïnstalleerde software voor bv. RWF, VWF of BWF moet het zeker lukken, met een goede browser. De ALT-toets werkt natuurlijk alleen als een WF-font is geselecteerd.
|
|
Opbouw
Oogbewegingen
Zien, Horen, Voelen,
Proeven en Ruiken
Geleiden
Herkennen
Beslissen
Onderscheiden
Omvatten
Omgevingseffect
Omzetten
Inprenten en
Herinneren
Rekenen
Aandacht
omschakelen
Mento Interval
|
Opbouw van het Mento-Factor systeem
Net zo als bij Work-Factor berust het principe van het Mento-Factor systeem op het feit, dat de menselijke mentale functies onder te verdelen zijn in steeds weer dezelfde elementaire elementen, de z.g. basiselementen. MF-systemen gebruiken de volgende basiselementen:
De oogbewegingen (Eye Motions - EM) worden onderverdeeld in twee soorten bewegingen, n.l.
- Oog instellen (Eye Focus - Fo): Het instellen ofwel focusseren van het oog wordt veroorzaakt doordat het object zich op
een andere afstand bevindt dan waar het oog op is afgesteld en het oog zich opnieuw moet instellen om scherp te zien,
- Oog draaien (Eye Shift - Es): Verandering in de kijkrichting. De kijkrichting wordt ingesteld door de oogspiertjes, die de
ogen in alle richtingen over een hoek kunnen verdraaien.
Zien (See - See) betreft het vergaren van informatie in de vorm van lichtenergie en het omzetten daarvan in zenuwenergie of impulsen. Evenzo geldt dit voor Horen (Hear - Hea) wat betreft het vergaren van energie van geluidsgolven en voor Voelen (Touch - Tou) wat betreft het vergaren van energie van lichaamsdruk.
Proeven (Taste - Tas) en Ruiken (Smell - Sme) worden in Mento-Factor systeem niet genoemd of behandeld.
Geleiden (Conduct - Con In/Out) is het voeren van de impuls vanaf de “sensor” langs/via de zenuwen naar de hersenen en van de hersenen naar andere delen van de hersenen of naar de “sensor” of naar de diverse spieren van één of meerdere lichaamsdelen.
De functie van Herkennen (Identify - Id) is het vergelijken van de naar de hersenen geleidde informatie met informatie die al in de hersenen is opgeslagen, om op deze wijze te herkennen dat een waargenomen kenmerk iets kenmerkends heeft.
Beslissen (Decide - De) houdt in het vaststellen van de juiste actie volgend op dat wat (even) te voren is herkend. Dus, reagerend op een actiesignaal of - signalen die in relatie staan tot het werk en de taak van de werker.
Het element Onderscheiden (Discriminate - Disc) houdt in, het maken van onderscheid tussen afmetingen, vormen, kleuren en dergelijke zaken van objecten. Het speelt een belangrijke rol bij controlewerkzaamheden.
Het element Omvatten (Span - Sp) heeft betrekking op het gelijktijdig en als één geheel zien en verwerken van een groep kenmerken. Het stelt ons in staat om woorden te lezen in plaats van letters en getallen in plaats van cijfers, of om na een greep, vast te stellen dat er 4 ringetjes gegrepen zijn zonder ze één voor één te tellen, of om bij controlewerk een groepje van bv. n soldeerpunten in eenmaal te bekijken in plaats van ieder punt afzonderlijk.
Onder Omgevingseffect (Scan - Sc) wordt verstaan, het storende effect dat veroorzaakt wordt, wanneer een groep kenmerken aan meer dan één zijde omgeven wordt door soortgelijke kenmerken. Scan is een toeslag op Span.
Onder het element Omzetten (Convert - Cvt) wordt verstaan, het omzetten of vertalen van een kenmerk in een ander overeenkomstig kenmerk. Zoals bij het omzetten van de kleurcode van weerstanden in een getal.
De functie van Tijdelijk Inprenten en Herinneren (Temporary Memorize and Recall - Mem en Rec) is, het tijdelijk in het geheugen opslaan van informatie, die even later weer nodig is en die men zich dan weer moet herinneren, alvorens ze te kunnen gebruiken. "Even later" betekent hier "binnen een minuut".
Rekenen bestaat uit Compute en Sustain (Com en Su). De functie van Compute is: cijfers op te tellen, af te trekken, te vermenigvuldigen of te delen. Sustain is de Work-Factor term voor de extra inspanning, vereist bij het toenemen van het aantal bewerkingen achter elkaar.
De functie van Aandacht Omschakelen (Transfer Attention - TA) in het Work-Factor systeem is het losmaken van de aandacht van taak A en het concentreren ervan op taak B.
Deze 11 (13) mento basiselementen vormen vormen de basis van het Mento-Factor systeem.
We hebben gezien, dat er een respectabel aantal basiselementen is waaruit Mentale Processen kunnen zijn opgebouwd. Bij de analyse van handwerk onderscheiden we 6 standaardelementen. Het eerste is Transport (Reiken en Verplaatsen). De basiselementen bij Transport zijn de bewegingen van vingers, armen en andere lichaamsdelen. De 5 overige standaardelementen (grijpen, voorrichten, monteren (mechanisch en oppervlak), demonteren en loslaten) zijn allen opgebouwd uit dezelfde basis-elementen; (micro)bewegingen dus. Om er nu voor te zorgen dat bepaalde vaak voorkomende bewerkingselementen, zoals grijpen uit een hoop, montages, e.d. steeds op dezelfde wijze en in dezelfde volgorde worden geanalyseerd, en om de mogelijkheid te hebben tijdswaarden in tabelvorm op te stellen, zijn deze basis transportbewegingen samengevoegd, tot de standaardelementen: grijpen, voorrichten, monteren, demonteren en loslaten.
Op soortgelijke wijze zijn bij Mentale Processen de basiselementen, die vaak in die bepaalde, vaste, combinaties voorkomen, samengevoegd tot zogenaamde “Mento Intervallen”. Onder een Mento Interval wordt verstaan één cyclus van een mentaal proces. Deze cyclus vindt meestal plaats tussen twee oogbewegingen. Een Mento Interval omvat 3 functies:
a. de opname van de informatie,
b. het herkennen van de informatie,
c. het dienovereenkomstig reageren op de herkende informatie.
Dus, afgezien van Eye Motions, onderscheiden we 4 soorten Mento Intervallen:
- React Interval : reageren op een signaal: licht, geluid, tast/druk, (reuk en smaak),
- Inspect Interval : herkennen van kenmerk(en),
- Compute lnterval : rekenen, voornamelijk optellen en aftrekken,
- Read Interval : lezen om actie te nemen n.a.v. het gelezene.
De React en Inspect Intervallen zijn zeker de twee belangrijkste intervallen.
Deze 4 mento intervallen plus de oogbewegingen vormen de basis van het Mento-Factor Compact systeem.
|
